Trong bộ môn đạp xe, để giành chiến thắng, bạn phải biết cách chế ngự những cơn đau thể chất. Thể chất đại diện cho giới hạn vật lý, và việc vượt qua giới hạn đó sẽ do tinh thần của bạn quyết định. Tương tự như sức khỏe thể chất, sức mạnh tinh thần cũng có thể được rèn luyện mỗi ngày. Bài viết này sẽ giúp những ai không sở hữu tố chất di truyền vượt trội có thể đánh bại đối thủ, chỉ ra cách nâng cao sức mạnh tinh thần và tăng cường sức chịu đựng để cải thiện hiệu suất đạp xe thông qua việc sử dụng các thiết bị luyện tập tại nhà.
Sức mạnh của tinh thần có thể điều khiển cơ thể
Nếu bạn tham gia môn đạp xe, hẳn đã từng trải qua cảm giác khi cơ thể báo hiệu rằng “đã đủ rồi”. Hầu hết mọi người nghĩ rằng cảm giác này xuất hiện khi cơ thể cực kỳ mệt mỏi, chân đau nhức hoặc khi đối mặt với áp lực từ những đoạn dốc đứng. Tuy nhiên, khoa học đã chỉ ra rằng chúng ta có sức mạnh tiềm ẩn còn lớn hơn thế. Khi nói đến sự nỗ lực, thay vì sức mạnh của cơ thể, chính bộ não mới là yếu tố đẩy chúng ta tới giới hạn.
Trong những điều kiện khắc nghiệt, não sẽ hạn chế hiệu suất để bảo vệ cơ thể. Cơ chế bảo vệ vô thức này, được gọi là mô hình hệ thần kinh kiểm soát bởi nhà khoa học Nam Phi Tim Noake, giúp giảm thiểu tác động tiêu cực lên cơ bắp.
Lý thuyết này cho rằng não điều chỉnh cường độ tập luyện để không đe dọa đến trạng thái cân bằng nội môi của cơ thể và tránh gây tổn thương thiếu oxy cho tim. Cảm giác mệt mỏi mà ta thường gặp chính là não đang cố gắng khiến ta giảm cường độ luyện tập vì lợi ích sức khỏe của chính mình. Đối với não bộ, không có sự khác biệt giữa việc chinh phục một đỉnh núi cao và việc đạp xe trên đồng bằng.
Sự khác biệt giữa mệt mỏi và gắng sức
Mệt mỏi và trạng thái gắng sức không giống nhau. Ở mức độ cơ bản, gắng sức là một cảm giác, như khi bạn cảm thấy khát hay đói. Khi cảm nhận rằng mình đang gắng sức, nếu dừng đạp xe, bạn sẽ sớm trở lại trạng thái ổn định, nhưng điều đó không làm thay đổi cảm giác mệt mỏi.
Các tay đua hàng đầu trên thế giới thường có khả năng cố gắng nhiều hơn, ngay cả khi mức độ gắng sức đã đạt đến ngưỡng cao. Khi còn 5 km nữa để đến đích, những đối thủ cạnh tranh đã trở thành bật thầy trong việc phớt lờ các dấu hiệu từ hệ thần kinh kiểm soát, và họ đã học được cách vượt qua và phát triển sau những cơn đau.
Điều chỉnh tinh thần để tăng sức chịu đựng
Nếu tố chất di truyền đóng vai trò quan trọng trong khả năng đạp xe, thì sức mạnh tinh thần cũng không kém phần quan trọng. Tâm lý của bạn trong quá khứ và hiện tại sẽ giúp xác định khả năng đạp xe của bạn. Nhiều vận động viên hàng đầu đã từng trải qua tuổi thơ đầy thử thách, giúp họ phát triển một tinh thần thép, rất cần thiết cho những môn thể thao đòi hỏi sức bền như đạp xe.
Để tăng sức chịu đựng khi đạp xe, bí quyết là tái định hình trải nghiệm một cách có ý thức. Bằng cách huấn luyện bản thân thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng những điều tích cực, bạn có thể cải thiện đáng kể khả năng chịu đựng của mình.
Nghiên cứu cho thấy khả năng chịu đựng đau của các vận động viên chưa qua huấn luyện có thể tăng 20% nhờ vào việc tự khích lệ bản thân. Mỗi người sẽ có cách tiếp cận khác nhau, nhưng quan trọng là bạn phải nhận ra những suy nghĩ tiêu cực và thay thế chúng bằng những suy nghĩ tích cực phù hợp với mình.
Sean Kelly từng chia sẻ rằng khi đạp xe đến giới hạn trong một cuộc đua, anh thường thuyết phục bản thân rằng mọi người khác cũng đang chịu đựng như mình. Một số vận động viên còn có những phương pháp độc đáo hơn. Felicity Wardlaw, vận động viên đua xe đạp người Úc, đã từng tưởng tượng mình là một con báo – nhanh chóng, thư giãn, mượt mà, mạnh mẽ, và săn chắc. Hãy thử áp dụng kỹ thuật của riêng bạn vào buổi tập turbo interval tiếp theo để tìm ra phương pháp phù hợp nhất khi đua.
Sức mạnh của trí tưởng tượng
Mặc dù tưởng tượng mang lại hiệu quả cho nhiều người, nhưng nếu thực hiện sai cách, nó có thể phản tác dụng. Bí quyết của sự tưởng tượng nằm ở việc hình dung những trải nghiệm thực tế. Bạn cần hình dung một cuộc đua không hoàn hảo.
Những người chỉ nghĩ về những cuộc đua hoàn hảo thường rơi vào trạng thái thất vọng khi mọi thứ không diễn ra như mong đợi. Nếu bạn tưởng tượng rằng mình sẽ dễ dàng chiến thắng dù bị dẫn trước 5 km, bạn có thể không đối phó tốt khi gặp khó khăn trong cuộc đua. Loại tưởng tượng này có thể đặt bạn vào tình huống thất bại.
Để tưởng tượng hiệu quả, hãy hình dung ra nhiều tình huống khó khăn nhất có thể. Bằng cách tưởng tượng những kịch bản tồi tệ nhất, bạn sẽ tạo cho mình cơ hội tốt nhất để giữ tinh thần tích cực, dù có chuyện gì xảy ra trong cuộc đua.
Tầm quan trọng của đồng đội khi đạp xe
Yếu tố hợp tác và cạnh tranh là những tác động mạnh mẽ giúp tăng cường sức chịu đựng trong đạp xe. Sự hợp tác thể hiện qua khả năng phối hợp của các thành viên trong nhóm. Khi một người đạp xe tăng tốc, những người khác cũng sẽ nhanh chóng thích nghi và vượt qua nỗi đau của riêng họ. Trong một nhóm đạp xe, bạn sẽ nỗ lực nhiều hơn để không bị bỏ lại phía sau. Đây là lý do tại sao nền tảng Zwift trở nên hữu ích trong việc luyện tập.
Kết luận
Dù các tay đua thường có xu hướng chậm lại ở tuổi 30, nhưng tinh thần của bạn không bao giờ bị giới hạn bởi độ tuổi. Tất cả đều bắt nguồn từ việc thực hành và duy trì những thói quen lành mạnh, bao gồm thời gian dành cho xe đạp. Hãy tưởng tượng và định hình lại những suy nghĩ tiêu cực thành những suy nghĩ tích cực trong cuộc sống hàng ngày. Điều này sẽ giúp cải thiện sức khỏe tinh thần và hạnh phúc bên trong của bạn, đồng thời nâng cao hiệu suất đạp xe.